14 september 2014

Dream big


Daarnet zat ik met enkele getalenteerde en intelligente vrienden op een zonnig terras. Een leuke afsluiter van het weekend. Na enkele Duvels en een frietje brak het filosofische gesprek aan. Het deel waar ik steeds naar uitkijk! Ondanks alle bijwerkingen van de Duvels, kwamen we tot heldere conclusies. Het werd duidelijk dat we veel geleerd hebben de afgelopen 30 jaar (zo voel ik me nog), maar met veel vragen blijven zitten.

We hebben niet geleerd ons leven in handen te nemen. We hebben niet geleerd om fouten te maken. We hebben niet geleerd om onze talenten te ontdekken en ons leven zelf vorm te geven. We hebben niet geleerd om onze dromen na te jagen en we hebben niet geleerd onze comfortzone te verlaten. In tegendeel. We hebben geleerd om braaf te zijn, om te luisteren en te volgen. We hebben geleerd om niet te veel te willen. We zijn opgeleid en opgevoed om een veilig en 'comfortabel' leven te leiden. En dat hebben we, maar niet iedereen is er blij mee...

Meer en meer jonge mensen worstelen met 'het dertigersdilemma' en ze stellen zich de vraag: 'is dit het nu?'.  Ze vragen zich af wat ze willen, ze voelen zich niet goed bij hun comfortabel en veilig leven en willen 'meer'.

Steve Jobs zei: 'the age of average is over'. Onze wereld heeft nood aan meer fantasie, creativiteit en drive. EN aan grote dromen. Want grote dromen, zijn de olie voor grootse dingen.

Wij hebben geleerd om klein te denken. En daarom moeten wij, wij leerkrachten, het verschil maken voor deze generatie. We moeten ons daarvoor focussen op de 21st century skills. Geen kennisoverdracht, maar creativiteit en probleemoplossende vaardigheden, kritisch denken en ondernemerschap. We moeten in ons onderwijs (en onze opvoeding) jongeren nieuwsgierig houden en motiveren om blijvend te leren. Communicatie en samenwerking zijn essentiële vaardigheden in deze wereld. We moeten hen leren om van 1 en 1, 3 te maken. We moeten ze leren ondernemen, we moeten ze leren om te durven. Durven dromen en fouten durven maken.

Jongeren moeten leren dromen, groot dromen. Want 'only big dreams have the power to move men's souls'. We moeten samen met hen geloven, we moeten ze kansen geven, zodat ze dromen kunnen waarmaken. En zo vermijden we uitgebluste 30'ers...

Some say I dream too big, I say they think too small

10 september 2014

Over mensen in hokjes

Vandaag kwam op mijn Facebook feed een bericht voorbij over Jelle Leemans (Jelle is de broer van een vriendin en al bijna een jaar vermist). De onzekerheid, het gemis, het plotse verdwijnen, de raadsels en geen afscheid kunnen nemen. Het is ondraaglijk voor zijn familie (zie ook de reportage eerder deze week waarin de ouders van Jelle getuigen).

Omdat mijn aandacht meteen getrokken werd en mijn hart sneller begon te slaan (eindelijk nieuws?) las ik verder. In het bericht (op deStandaard.be) stond dat het mogelijk over een uit de hand gelopen drugsdeal gaat. Meteen regende het op diezelfde Facebookpagina oordelen over Jelle en zijn omgeving. Plots was hij alleen nog maar een drugsdealer. Hij werd door sommigen razendsnel in een hokje geplaatst, een hokje vol 'slechte mensen'. Plots geen lieve broer meer, geen grapjas, geen enthousiaste ondernemer,  geen lachende Jelle, ... alleen nog 'drugsdealer'.

Natuurlijk was dat geen goed idee van Jelle (als het zo was) en we hoeven dat gedrag en drugs niet goed te keuren. Maar door 'foute daden' wis je toch geen hele persoon uit? Een goed lief, een toffe, grappige broer, een lieve nonkel en een hulpvaardige zoon die heel erg gemist wordt. Dat én nog veel meer,  is Jelle voor zijn familie en vrienden.

Ik reageerde (té) snel, emotioneel en impulsief op de uitlatingen en ik liet volgend antwoord achter op de facebookpagina :' Ik vind het erg en pijnlijk hoe sommigen van jullie zo snel oordelen. Alsof Jelle daardoor een ' foute gast' was. Dat sommigen Jelle en zoveel anderen graag in hokjes plaatsen. Dat is echter geen weerspiegeling van de realiteit. Het is wel gemakkelijk omdat de wereld zo voorspelbaar lijkt! Tracht niet te oordelen, of deze zo niet op sociale media te verspreiden en Jelle zo te ' demoniseren' zijn vrienden en familie lezen mee en hij was veel meer dan een drugsdealer...'  

De antwoorden die ik daarop kreeg waren shockerend: 'ik werd een jong, naïef en dom schaap genoemd'. Ik ben er nog steeds niet goed van. De grond onder mijn voeten zakte weg. Niet omdat men mij zo omschrijft, wel omdat de boodschap die ik wilde uitdragen geen effect had. Daarom dat ik dit nu deel en ik hoop dat hierdoor minstens één iemand iets minder snel mensen in een hokje zal steken.

Een verwant hokje, namelijk dat van 'de drugsverslaafde'. Op 11 September volgt er een uitspraak in het proces over Jonathan Jacob.  In Knack werd het mooi verwoord door Jan Nolf: hij is niet alleen drugsverslaafde, maar ook een mens, een zoon en een schilder met een passie voor paarden.

Nog een oordeel dat ik vandaag hoorde. In de zoo (naast de speeltuin) hoorde ik ouders praten over het overleden kindje in Deurne (een dodehoekongeval). 'En dat dat kind op zijn 6 jaar daar alleen mocht fietsen' 'Da mag de mijne niet zenne' 'Da snappe'k ni' ... 
Wie zijn we toch om die uitspraken te doen? Zou het ongeluk niet gebeurd zijn als het kind 7 of 8 was? Maakt die beslissing om samen met papa naar huis te fietsen onverantwoordelijke ouders van hen? Die ouders deden waarschijnlijk alles voor hun kind en verloren hun meest kostbare bezit misschien in een poging om de best mogelijke ouder te zijn. Elke ochtend vraagt mijn zoontje van 5 om met de fiets naar school te gaan, ik zeg voorlopig nee, maar vanaf wanneer is JA zeggen gepast volgens onze snel oordelende jury?

En terwijl ik kwaad werd van alles wat ik hoorde en las (de pest van Iphones in de speeltuin) keek ik weer naar Tuur, glimlachend. Ik probeerde me te focussen op mijn geluk, dat daar vrolijk rondliep. En dan zag ik dat de speeltuin waarin hij zo enthousiast speelde, bestemd is voor kinderen vanaf 6 jaar. Tuur is 5 en een goede klimmer. Ben ik nu ook onverantwoordelijk? De kinderen van de oordelende ouders (duidelijk jonger dan 6) spelen ook in de speeltuin. In welk hokje horen we samen thuis? Onverantwoordelijke ouders? Slechte ouders?

Zo lang er niets erg gebeurt hoeven we gelukkig niet te vrezen voor een hokje. Die duidelijke hokjes helpen ons om het leven te vereenvoudigen. Om de wereld te vatten en voorspelbaar te maken. Ze helpen om onze angsten te onderdrukken, want door Jelle in het hokje drugdealer te plaatsen, lijkt het veel verder van ons bed. Het zou ons niet kunnen overkomen, want wij zijn goed en hij is slecht.

Maar die hokjes bieden geen weerspiegeling van de realiteit. De wereld is gewoon niet zo simpel. Hij is complex en verdomd moeilijk soms. Mensen zijn niet goed OF slecht. Ze doen soms goed en soms slecht. En soms nemen goede mensen foute beslissingen. Soms slaan ze een verkeerde weg in of lopen ze verloren. En soms, in een fractie van een seconde, zeggen ze ja voor een lach die goud waard is, of ja voor centen of voor dromen. Soms maken ze verkeerde keuzes, haven't we all?

Jammer genoeg krijgen sommigen de kans niet om die 'foutjes' weer recht te zetten of om hun verhaal helemaal af te maken.